Język mniejszości narodowej
Głównym aktem prawnym regulującym organizację nauczania języka mniejszości narodowej w szkołach jest Rozporządzenie MEN z dn. 18 sierpnia 2017 r. w sprawie warunków i sposobu wykonywania przez przedszkola, szkoły i placówki publiczne zadań umożliwiających podtrzymywanie poczucia tożsamości narodowej, etnicznej i językowej uczniów należących do mniejszości narodowych i etnicznych oraz społeczności posługujących się językiem regionalnym.
Zasady organizowania zajęć oraz składanie rezygnacji
- Nauczanie odbywa się na podstawie pisemnego wniosku rodziców (rodzica). Wniosek ten nie jest deklaracją przynależności do organizacji zrzeszających mniejszości niemiecką.
- Wniosek składa się dyrektorowi szkoły przy zgłoszeniu ucznia do szkoły albo w toku nauki w szkole w terminie do dnia 20 września bieżącego roku szkolnego.
- Raz złożony wniosek jest ważny do końca pobytu dziecka w szkole.
- Język mniejszości narodowej nauczany jest w wymiarze 3 godzin tygodniowo.
- Język mniejszości narodowej jest przedmiotem obowiązkowym dla ucznia zdeklarowanego z pełnymi konsekwencjami zasad oceniania, klasyfikowania i promowania (uzyskana ocena wlicza się do średniej ocen, ocena końcowa ma wpływ na promocję do następnej klasy).
- Oświadczenia o rezygnacji z nauki języka mniejszości narodowej składa się dyrektorowi nie później niż do dnia 29 września roku szkolnego, którego dotyczy rezygnacja.
- Brak deklaracji o rezygnacji z nauki języka mniejszości narodowej jest równoznaczne z kontynuowaniem przez ucznia nauki tego języka.
Język niemiecki jako język mniejszości narodowej
Głównymi celami nauczania języka niemieckiego jako języka mniejszości na etapie wczesnoszkolnym jest wspieranie wszechstronnego rozwoju dziecka. Najważniejszym celem wychowawczym jest promowanie zrównoważonego rozwoju, kształtowanie postawy uczciwego, odważnego i tolerancyjnego młodego człowieka, uczącego się przez całe życie, potrafiącego nawiązywać kontakty i zgodnie współpracować z innymi.
Na zajęciach języka mniejszości kształtuje się i wprowadza elementy z życia codziennego, które są wyznacznikami podtrzymującymi i kształtującymi tożsamość narodową. Chodzi tu przede wszystkim o uniwersalne elementy takie jak urodziny, dzień św. Marcina, Adwent, Boże Narodzenie i związane z nimi tradycje, obrzędy i piosenki.
Zajęcia języka niemieckiego jako języka mniejszości opierają się na właściwościach psychicznych i fizycznych dziecka takich jak: ciekawość, otwartość, potrzeba komunikacji, żądza wiedzy, spontaniczność i aktywność fizyczna. Bardzo dobre zdolności naśladowcze dzieci sprzyjają poprawnej nauce fonetyki i intonacji języka obcego. Aktywność fizyczna i spontaniczność tej grupy wiekowej sprzyja uczeniu się przez działanie, dając bardzo dobre efekty w nauce języka. Program zakłada maksymalną eliminację stresu, opiera się na słuchaniu, ogólnym rozumieniu wypowiedzi, imitacji i dobrowolności wypowiedzi.
Program realizowany na zajęciach jest elastyczny, można go dostosować do indywidualnych warunków i potrzeb nauczyciela oraz uczniów. Dużą uwagę poświęca się kształceniu mówienia poprzez naukę rymów, krótkich wierszy, piosenek, umiejętne splatanie nauki z zabawą. Uczniowie pracują z podręcznikiem „Niko” oraz podręcznikiem i zeszytem ćwiczeń „Ich und du”. Podręcznik ten to zbiór wierszy, piosenek, zabaw, gier połączonych z systematycznym rozwijaniem sprawności językowych. W zeszycie ćwiczeń uczniowie wklejają podpisy, kolorują rysunki, wycinają, grają w domino, memory i inne gry, uzupełniają dialogi wykorzystując poznane zwroty.
Nauka własnej historii i kultury
- Przedmiot własna historia i kultura zostaje włączony do planu lekcji w momencie złożenia przez rodzica wniosku, by dziecko uczyło się języka mniejszości, tym samym składanie odrębnego wniosku o nauczanie przedmiotu historia i kultura nie jest wymagane. Zgodnie z rozporządzeniem MEN z dnia 18 sierpnia 2017 r. na realizację zajęć własnej historii i kultury przeznacza się w szkolnym planie nauczania 25 godzin w klasie piątej i 25 godzin w klasie szóstej.
